Het is 1978. Ik werk bij weegschalenfabrikant Van Berkel’s Patent. Een gerenommeerd en beursgenoteerd bedrijf met een lange geschiedenis. Even tussendoor, als er werd gebeld en de receptie antwoordde: ‘U spreekt met Van Berkel’s Patent,’ dan werd en aan de aan de andere kant door een boze klant geroepen: ‘ellende zonder end!’
Ik ben trainee. Dat wil zeggen dat ik op allerlei afdelingen te werk wordt gesteld. Zo heb ik in de Vlaardingse vestiging gewerkt en op verscheidene afdelingen in Rotterdam. Echte industrie. Echte fabrieken.Ik werk op het kantoor en af en toe ook in de fabriek. Ik leer veel. Om te beginnen dat ik niets kan, maar ook bijvoorbeeld het verschil tussen de fabrieksmensen en de kantoormensen, blue collar en white collar. De blue collars maken grappen over de white collars. Bijvoorbeeld over hoe iemand een mapje vasthoudt. Daaraan kun je zien of hij van kantoor of van de fabriek is. Houd je een mapje tegen je zij aan en omhoog naar boven gericht, dan ben je duidelijk van kantoor. Als je van de fabriek bent, houd je het mapje naar beneden gericht, langs je benen. De mannen doen het voor en stappen parmantig kantoormensen nadoend door de fabriek. Ik word getolereerd, ze weten niet wat ze met me aan moeten.
Maar nu over de business en de ontwikkeling daarin. Ik zie en leer hoe een bedrijf in korte tijd weggevaagd kan worden. Van Berkel is een kwaliteitsnaam. Het staat al decennia lang voor ontwikkeling van hoogwaardige mechanische weegtechniek. Er worden weegbruggen ontwikkeld, die bijvoorbeeld vrachtwagens tot 100 ton ijkwaardig (zie voetnoot) kunnen wegen. Ook worden hopperweegschalen ontwikkeld die tonnen aan graan kunnen verstouwen. Op een wat kleinere schaal fabriceren ze onder meer vulinstallaties voor olietonnen. Deze installaties kennen een zogeheten ‘pneumatische afslag’. Dat gaat als volgt: de lege ton rolt op een lopende band en stopt op een weegschaal, die een onderdeel van de band is. Daar wordt de ton gevuld en terwijl het gewicht toeneemt, loopt de wijzer van de weegschaal op. Na enige tijd, als de ton bijna vol is, gaat de wijzer door een klein luchtstroompje. Dat stroompje wordt onderbroken en daardoor stopt het vullen. De ton tolt door. Adembenemend!
Daarnaast zijn er natuurlijk weegschalen voor winkels. Het kleinere werk met de hogere marges. En ook hier geniet Van Berkel een grote naam.
Dit alles gaat vele decennia goed. Succesvol. Totdat de elektronica zijn intrede doet. Eind jaren zeventig komen er digitale oplossingen die veel preciezer wegen. Er zijn bepaalde verhoudingen die door het IJkwezen als ijkwaardig geaccepteerd worden (zie voetnoot). Dat verandert door de komst van Japanse modellen. Net als met auto’s kunnen de Japanners veel goedkoper offreren. Met dezelfde of betere kwaliteit. Ook Philips meldt zich in de markt. Traditionele aanbieders als Van Berkel hebben hier geen antwoord op. Er komen wel elektronische varianten, maar het is op een paar modellen na too little too late. Van Berkel gaat verlies maken en voor een beursgenoteerde onderneming kan dat niet te lang duren. Het roemruchte bedrijf wordt overgenomen, doorverkocht en weer overgenomen. Alleen de naam leeft voort…..
Later leerde ik op de business school in Lausanne dat hier de business definition verandert: van mechanische weegschalen naar electronica, een compleet andere markt. Het is moeilijk voor een bedrijf dat in te zien, laat staan daar vervolgens naar te handelen.
————
De uitdrukking “ijkwaardig” houdt in dat de weegschaal aan wettelijke keuringseisen voldoet om te worden gebruikt bij het bepalen van de gewichtsgerelateerde verkoopprijs van een producthoeveelheid. Bijvoorbeeld: een weegbereik van 30 kg wordt in 3000 schaaldelen van 10 gram onderverdeeld. Schaalverdelingen worden altijd gekozen met de waarden 1, 2 of 5. Dus: 10 g, 20 g of 50 g, of 0,1, 0,2 of 0,5 kg, enzovoort. Op de opschriftenplaat van een weegschaal wordt dit aangegeven bijvoorbeeld als: e = 10 g. Zie ook: http://www.engels-weegtechniek.nl/info/ijkw.htm en http://www.weegtechniek.nl/pages/product_help.php.
Geachte,
Graag infoematie over aandelenuitgifte 1939, en waar de meeste machines gebleven zijn
en na de oorlog weer boven water kwamen. (volgens zeggen)
Het uitgeven van aandelen in 1987 1.000.000 van fl. 15,–, die in zeer korte tijd nog
15 cent waarde hadden, en daarna moesten worden teruggegeven aan van BerkeI.
Veel bedrijven en personeel verdienden aan van Berkel, behalve van Berkel zelf.
Beste lezer, heel erg bedankt voor uw reactie. Dat vind ik erg leuk. Helaas gaat mijn antwoord u teleurstellen: ik weet niets over de machines van Van Berkel en wat er tijdens de oorlog mee is gebeurd. Ik weet evenmin iets van de aandelenuitgifte waar u het over heeft. Ik weet wel dat in die korte periode dat ik er werkte, 1978 – 1981, de beurskoers op recordhoogte stond namelijk 106, ik geloof in 1979. Daarna ging het bergafwaarts. Het bedrijf is voor zover ik weet in de jaren 80 gedeeltelijk overgenomen door Avery en later helemaal daarin opgegaan. Maar zoals wel met meer kwaliteitsmerken het geval is geweest, het bedrijf bestaat allang niet meer, maar de naam leeft voort. Wat Van Berkel betreft, kijk maar bij de slager….
Met vriendelijke groet, Rudolf de Soet
Geachte Heer, bij toeval ben ik op deze blog beland omdat ik op zoek ben naar een glasplaat voor een Berkel Weegschaal. Heeft u enig idee waar ik deze zou kunnen vinden? Bestaat er nog een vestiging in Nederland?
M vr grt H. Nijholt
Beste Heer Nijholt, dank voor deze reactie! Ik heb werkelijk geen idee waar je zo’n glasplaat zou kunnen vinden. Ik ben al heel lang weg bij Van Berkel (1980). Voor zover ik weet is Van Berkel in de jaren tachtig overgenomen door Avery en zijn de vestigingen in Nederland een voor een overgegaan, opgeheven of verdwenen. Maar de naam leeft voort…. Succes met uw zoektocht! Met vriendelijke groet, Rudolf de Soet
Beste meneer Nijholt, ik zoek ook gegevens en onderdelen voor mijn weegschaal maar kan er eigenlijk niets over vinden heeft u misschien iets gevonden in de tussentijd ? ik hoor het graag van u
Beste Leon Konings, Helaas kan ik u niet aan onderdelen voor weegschalen helpen. Ik heb daar helemaal niets over. Overigens ben ik niet de heer Nijholt, dat was iemand die ook een vraag over Van Berkel stelde. Succes met uw zoektocht! Met vriendelijke groet, Rudolf de Soet
Hoi ik heb een vraag kan iemand mee helpen met de telefoonnummer van berkels patent ik heb bij deze bedrijf 1979 tot 1988 gewerkt als montage werk daarna ben ik ontslagen maar ik heb nu mijn arbeidsverleden nodig maar als ik online kijk het bedrijf bestaat niet meer of onder andere naam ik zal zeer op prijsstellen als een van jullie me kan helpen alvast bedankt::::::
Beste Kargin G, dank voor je reactie en vraag. Ik zie de vraag nu pas, de melding is om de een of andere reden niet doorgekomen. Wij zijn oud-collega’s, want ik werkte van 1978 tot 1981 bij Van Berkel, vooral in Rotterdam. Nee, ik kan je niet aan een telefoonnummer helpen. Het bedrijf is al heel lang geleden overgenomen en weer doorverkocht. Als je op Wikipedia kijkt onder Van Berkel’s Patent, zie je mogelijk een naam van een bedrijf waar je wat aan hebt. Succes!
https://www.wright20.com/auctions/2017/02/design-in-motion-the-berkel-slicer-machine
Ik blog ook op meerdere blogs en vond een hele aan Van Berkel’s Patent snijmachines geweide veilingpagina waarvan hierboven de link. Zonde van het teloor gaan van het merk. Ik heb begrepen dat er in Italië fabriekjes zijn die de oudjes weer oppimpen en iedere Italiaanse slager met enig gevoel van eigenwaarde heeft er een in de winkel staan om de Parmaham mee te snijden.
Beste heer Van den Elshout, dank voor de reactie. Leuk die link! Die ga ik bekijken.
Wij – Deko Holland – produceren nog steeds de beroemde Berkel snijmachines model 834S / 800S / 834EPB en 834EPC. Daarnaast reviseren wij de oudere snijmachines met uitsluitend originele onderdelen in onze eigen productiehal in Arnhem.
Wij leveren nieuwe of gereviseerde snijmachines aan Horeca, Slagers en Supermarkten wereldwijd.
Bel of mail ons óf kom eens kijken in onze showroom aan de Simon Stevinweg 19 te Arnhem. U bent van harte welkom!
http://www.dekoholland.com
026-3849080